Diyarbakır ili toplamında sebze sahası 25,273 hektardır. Bu meydanda üretilen toplamında sebze ölçüsü 514.000 tondur. Bu toplamında sebze üretim miktarının içerisinde karpuz imalatının hissesi ise 276.000 tondur. Bu karpuz imalatının kocaman bir çoğunluğunu da Diyarbakır karpuzu oluşturmaktadır. Her ürünümüz meydana geldiği benzeri Diyarbakır karpuzunun da kendine özgü nitelikleri vardır. İlk göze çarpan özelliği iriliğidir. İkinci özelliği ise lezzetli oluşudur. Fakat son zamanlarda bu lezzetini yitirmiştir. Diyarbakır karpuzunun eskiden var meydana gelen bu lezzetini yörede hâlâ söylenmekte meydana gelen şu maniden de tanımlamak olasıdır. Diyarbakır karpuzu, karpuz kuyusu ismi verilen yerlerde yetiştirilmektedir. Bu kuyular Nisan-Mayıs aylarında Dicle nehrinin çekilmesinden ardından olan nehir yatağında açılmaktadır. Yaptığımız analiz gezilerinde gördük ki üreticilerin nehrin çekilmesiyle olan araziyi paylaşmaları da yerleşik bir rejim dahilinde olmaktadır. Nehir çekildikten ardından nehir kenarında arazisi meydana gelen her üretici arazisi doğrultusundaki nehir yatağına sahip olmaktadır. Kocaman karpuz yetiştirmek amaçlı açılan her kuyu, boyu 2m genişliği 60 cm olacak şekilde hazırlanmaktadır. Kuyuların derinliği ise zemin suyuna ulaşılacak derinliğe ilişkili şekilde değişmektedir ve çoğunlukla zemin suyuna 40-60 cm ulaşılmaktadır. Diyarbakır karpuzunun iriliğini bu kuyuların hazırlanmasında kullanılan ahır gübresi (Bu gübrenin bilhassa çift tırnaklı hayvanlardan koyun ya da keçi gübresi olması seçim edilmektedir) lezzetini ise yarasa gübresi vermektedir. Bu emel amaçlı kullanılan yarasa gübresinin de sıkı netice verdiği bilinmektedir. Buradan da anlaşılmaktadır ki organik gübrelemenin Diyarbakır karpuzu yetiştiriciliğinde ehemmiyeti büyüktür. Bunun da sebebi; Dicle nehrinin kış aylarında taşıdığı su ölçüsü artınca karpuz yetiştiriciliği yapılmış olan yerlere civarı nehir genişlemekte çekilirken de alıp götürmektedir. Yapılmış olan bu gübreleme sonucu olarak bir tanesi 60-70 kg. Meydana gelen karpuzlar yetiştirilebilmektedir. 35-40 sene civarı öncesinde 50 kilogramlık karpuz gördüğünü yazılarında bizzat belirtmektedir.

Karpuzlarda irilik vasfı en başta tür karakteri olmak üzere kısmi olarak de yetiştirme ve bakım koşullarına bağlıdır. Diyarbakır karpuzunun yetiştirme taktiği alışılagelmiş karpuz yetiştiriciliğinden ayrıdır. İri Diyarbakır karpuzları daha öncesinde de belirttiğimiz benzeri Dicle nehrinin çekilmesinden ardından olan kumlu, çakıllı nehir yatağında açılan ve yerine kuyu olarak bilinen yerlerde yetiştirilmektedir. Fakat şunu da vurgulamak gereklidir Diyarbakır'da karpuz ziraatı sadece böyle yapılmamaktadır.

0 Yorum Yapılmış "Diyarbakır Karpuzu"
Kayıtlı yorum bulunamadı ilk yorumu siz ekleyin